Türkmenistan (3) - Türkmen İsimleri

İsmi olan her şeyin bir de hikâyesi varsa...
Bir de her ismin bir hikâyesi...

Buyrun Türkmenistan'dan, günlük hayattan, erkek ve kız isimleri...

Bu isimlerin hikâyesi, biraz da bizim hikâyemiz gibi...

***

Kız İsimleri:
Jennet (Cennet yani), Çemen, Menli (yani Benli), Gözel, Aygözel, Aybölek, Ayperi, Aylar, Enecan, Enebay, Altın, Gümüş, Tılla (altın demek), Bahtı, Ayna, Gunça, Goher, Yeyli, Mehri, Ceren, Begül, Amangül, Tezegül, Cumagul, Gulnar, Gulşad, Gulelek (Gökkuşağı anlamında), Oğulceren, Sultan, Meral, Şirin, Seher, Sehra, Bahar, Cemal, Leyla, Maysa (Fidan demek)...

Erkek İsimleri:
Aman, Hoşgeldi, Angeldi, Handurdi, Bedirgen, Begenç, Şahgeldi, Kıvanç, Merdan, Murat, Meret, Koçmurat, Mergen, Devlet, Durdi, Ata, Anuş, Oras, Ataş, Bayram, Recep, Seyit, Seyitnur, Muhammed, Omar, Osman, Ali, Yusuf, Ahmet (Son ikisi ikizlere sıkça konan isimlerden), Hıdır, İlyas (Bu ikisi de ikiz ismi), Rüstem, Azim, Yunus, Anna (Cuma günü demek), Meylis, Devran, Yazo...

Yorumlar

Semih ÖZER dedi ki…
Menli benli demekmiş. Peki bu bizim vücudumuzdaki siyah şeylere neden " ben " dediğimizi açıklayabilir mi bu durum ?

Semih özer
H a l i l ÇELİK dedi ki…
Semih, tam olarak bu sualin cevabını verebilecek bilgiye sahip değilim... Ama sualin etrafında şöyle bir dolaşırsak, Türkçe ile aynı coğrafyada, ortak bir tarih yaşamış Farisî'de birinci tekil şahıs olan "ben"e "men" deniyor... Türkmenler de Farisî'nin tesiriyle birinci tekil şahıs zamiri olarak İranlılar (ve Azerîler) gibi "men"i kullanıyor.

Türkmenlerin hem birinci tekil şahsı, hem de vücuttaki koyu renkli lekeleri Türkiye Türkçesindeki gibi aynı isimle anıyor. Ama Türkiye Türkçesi gibi "ben" demiyor, Farisî'deki gibi "men" diyorlar.

Farisî'de ise vücuttaki koyu lekelere "hâl" deniyor... "Men" denmiyor... Bu yazıda da kullandığımız bir başka kelime, "leke" veya diğer söylenişiyle "lek" ise Farisî'de hem bildiğimiz "leke" hem de "çil, benek" anlamlarına geliyor...

Bu arada bizim birinci tekil şahıs zamirimiz "ben", "men"in evrimleşmiş hâli olabilir mi, esas bunu irdelemek icâp eder sanırım...

Tüm bunlar Türkmen ve Türkiye Türkçeleri arasındaki korelasyonun +1'e yakın olduğunu gösterir mi? Sanırım gösterir...

Yine bunlar Türkmen Türkçesi ve Farisî arasındaki korelasyonun "+" olduğunu gösterir mi? Sanırım onu da gösterir...

Sualine cevap olmadı amma bu mevzuda benim haddimi aşmadan edebileceğim kelâm bundan ibaret...
H a l i l ÇELİK dedi ki…
Dün akşam Almanya'da yaşayan , linguistik ve sosyoloji öğrenimi gören Zaza bir arkadaşla muhabbetimiz oldu. (Zazaca tıpkı Kürtçe gibi Farisi dil ailesine mensupmuş.) Kendisi 1. tekil şahıs anlamındaki kelimenin aslının Farsça "men" olduğunu, Anadolu Türkçe'sinde başkalaşarak "men" haline geldiğini söyledi...

Men tora dust darem!!!
H a l i l ÇELİK dedi ki…
pardon, başkalaşarak "ben" haline geldiğini söyledi...
arzu dedi ki…
ben türkiyeden kifayet yenmez arzu bir arkadaşımı arıyom trkmenistandan ve 2 yıl olcak türkiyeden ayrılalı ve onu bulmak konuşmak istiyom ve inşallah bu mesaj türkmenistana gidiyodur zayıf esmer yüzünde yara kesik izi var aşghbat da oturuyolarmış bildiğim kadarıyla ona ulaşmak istiyom lütfen yardımcı olun mesajımı alan kişiler lütfen çok rica ediyom sizden yardımcı olun bana kifayet_yenmez@hotmail.com 05399224866 tel no cep
Erdal Çakır dedi ki…
Ben sümer mardan adında bir türkmen kızını arıyorum benim çok değer verdiğim bir arkadaşım dostumdu onu kaybettim bilen duyan yada haberi olan adresim=erdalcakir@gmail.com
Alpa dedi ki…
türkmenistanda en çok kullanılan erkek ismi SERDAR'dır.
Aks dedi ki…
Merhaba!
Adım Tirkiş Türkmenistanlıyım ve Türkiye okuyorum.
Şey isim anlamlarını araken karşıma çıktı bu site ve ben düşüncelerimi paylaşmak istedim.
Benli, Hallı bunlar eş anlamlı kelimeler ve düşündüğünüz gibi Ben-li anlamına gelmiyor. Çoğu kişi o siyah leke (ben) vücutta istenen bişi değildir ve insanlar böyle isim takınca o benin zamanla kaybolucağına inanırlar. Bu yüzüden bazı çocuklara bu isimler takılır. Ama resmi isim farklı olur. Ben küçükken annem bana Akbenli(normalde kız ismi) ismini kullanmış. Ama ben "benin" isimle kayboldığuna inanmıyorum.

Pardon ama Merdan kesinlikle ve kesinlikle erkek ismi! Siz onun kız olduğundan emin misiniz?

Arkadaşlarınızı aramak adına verebiliceğim bisürü site var ama Türkmenistanda internet pek kullanılmadığından siz onları bulsanız bile onların size internetten cevap yazabiliceğini sanmıyorum.

Yardımcı olabilirsem ne mutlu bana: tirkis85@gmail.com
Adsız dedi ki…
merhabalar. bir kız ismini merak ediyordum yardımcı olursanız sevinirim. güneşin doğuşu anlamına gelen türkmence isim ??? ayrıca güneşin batışı manasına da gelen isim. bu iki konuda yardımcı olursanız sevinirim
erkanoztay@yahoo.com
H a l i l ÇELİK dedi ki…
"Güngoğdu / Gündogdy", Yusuf Has Hacib'in 1.000 sene kadar evvel yazdığı Kutadgu Bilig isimli eserinde konuşturulan dört kahramandan birinin ismidir aynı zamanda. Bu eserde, adaleti temsil eden padişahın ismidir "Güngoğdu / Gündogdy"...

Bu blogdaki popüler yayınlar

Saraybosna (9) - Sırpça'da Yaşayan Türkçe Kökenli Kelimeler

Fîrûze (*)